Xét nghiệm prolactin là gì Nên thực hiện vào thời điểm nào

Prolactin là một hormone quan trọng được sản xuất chủ yếu bởi tuyến yên (tuyến vertebrate), đóng vai trò trong nhiều quá trình sinh lý của cơ thể. Việc xét nghiệm prolactin có ý nghĩa rất lớn trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý liên quan. Vậy xét nghiệm prolactin là gì và nên thực hiện vào thời điểm nào? chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

xét nghiệm prolactin

Xét nghiệm prolactin là gì?

Xét nghiệm prolactin là chỉ định giúp chẩn đoán một số tình trạng bất thường ở sức khỏe ở nam với nữ như rối loạn kinh nguyệt, thiếu sữa hay tăng tiết sữa bất thường, rối loạn cương dương, rối loạn chức năng tình dục, u tuyến yên,…

Thông thường, cả nam giới và nữ giới đều có một lượng nhỏ prolactin trong máu. Hormone prolactin có vai trò quan trọng trong việc kích thích sự phát triển của tuyến vú và tiết sữa sau sinh ở phụ nữ. Khi mang thai và cho con bú, nồng độ prolactin trong máu thường tăng lên. Ở những phụ nữ không mang thai, prolactin giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Ở nam giới, prolactin ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng. (1)

xét nghiệm prolactin được sử dụng để kiểm tra sức khỏe
Xét nghiệm prolactin được sử dụng để kiểm tra tình trạng sức khỏe ở cả nam và nữ

Xét nghiệm prolactin vào thời điểm nào tốt nhất?

Nồng độ prolactin trong máu thường đạt cao nhất vào buổi sáng sau khi thức dậy, thời gian bán hủy sau 20-30 phút. Vì vậy, xét nghiệm prolactin máu thường được thực hiện cách thời điểm thức dậy khoảng 3-4 giờ.

Để có kết quả chính xác nhất, không nên sử dụng rượu bia, các chất có cồn, chất kích thích trong vòng 24 tiếng trước khi lấy máu xét nghiệm.

banner khai trương phòng khám đa khoa tâm anh quận 7 mb

Căng thẳng cảm xúc hoặc tập thể dục ngay trước khi xét nghiệm có thể làm tăng nồng độ prolactin. Cần nghỉ ngơi trong tối đa 30 phút trước khi lấy máu.

Kích thích núm vú có thể làm tăng nồng độ prolactin. Tránh kích thích núm vú trong 24 giờ trước khi xét nghiệm prolactin. Phụ nữ có dịch tiết núm vú bất thường không nên làm bất cứ điều gì để gây tiết dịch nhiều hơn trước khi xét nghiệm.

Trước khi thực hiện xét nghiệm, cần thông báo cho bác sĩ về các thuốc đang sử dụng, bao gồm cả thuốc không kê đơn và thực phẩm chức năng. Nếu đã thực hiện các xét nghiệm khác hoặc điều trị bệnh lý nào đó, cũng cần thông báo để bác sĩ có thể đánh giá chính xác kết quả của xét nghiệm prolactin.

Việc tuân thủ các khuyến cáo trên sẽ giúp kết quả xét nghiệm prolactin chính xác hơn, từ đó hỗ trợ tốt hơn cho quá trình chẩn đoán và điều trị. (2)

Vì sao cần xét nghiệm prolactin?

Việc thực hiện xét nghiệm prolactin là cần thiết để kiểm tra nồng độ prolactin trong máu và tìm ra nguyên nhân gây ra các triệu chứng liên quan. Dưới đây là những lý do phổ biến khiến bác sĩ yêu cầu xét nghiệm prolactin: (3)

1. Nam giới

Xét nghiệm prolactin ở nam giới có thể giúp chẩn đoán các bệnh lý như:

  • Rối loạn chức năng sinh dục: Rối loạn cương dương, suy giảm sản xuất tinh trùng.
  • U tuyến yên: Prolactin cao có thể là dấu hiệu của u tuyến yên.
  • Các bệnh lý khác: Suy tuyến giáp, suy thận mạn tính, xơ gan, hội chứng cushing,..
  • Để xác định nguyên nhân của một số triệu chứng như tăng kích thước vú, sữa chảy từ vú mà không liên quan đến việc cho con bú, hoặc các triệu chứng khác liên quan đến hormone prolactin.

2. Nữ giới

Ở nữ giới, xét nghiệm prolactin có thể hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý như:

  • Rối loạn kinh nguyệt: Rối loạn chu kỳ kinh, ít hoặc không có kinh nguyệt.
  • Vô sinh, hiếm muộn: Prolactin cao có thể gây ức chế tiết FSH và LH, dẫn đến vô sinh.
  • Tiết sữa bất thường: Tiết sữa ngoài mang thai và thời kỳ cho con bú.
  • U tuyến yên: Prolactin cao có thể là dấu hiệu của u tuyến yên.
  • Các bệnh lý khác: Suy giáp, suy thận mạn, xơ gan, hội chứng cushing,…

Như vậy, xét nghiệm prolactin đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý liên quan đến rối loạn nội tiết tuyến yên. Việc thực hiện xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Quá trình xét nghiệm prolactin

Xét nghiệm prolactin là xét nghiệm đơn giản và nhanh chóng, bệnh nhân sẽ thực hiện qua các bước như:

1. Chuẩn bị

Trước khi thực hiện xét nghiệm prolactin, bệnh nhân cần thực hiện một số công việc chuẩn bị đơn giản để đảm bảo kết quả chính xác:

  • Tránh uống rượu trong 24 giờ trước khi thực hiện xét nghiệm.
  • Không sử dụng thuốc hạ prolactin và các thuốc khác có tác động đến nồng độ hormone này trong cơ thể trong vòng 24 - 48 giờ trước khi thực hiện xét nghiệm.
  • Nếu có bất kỳ thuốc nào đang sử dụng, bạn cần thông báo cho bác sĩ trước khi thực hiện xét nghiệm. Bác sĩ có thể yêu cầu ngưng sử dụng thuốc trong một khoảng thời gian nhất định trước khi thực hiện xét nghiệm.
  • Tránh stress, thể dục thể thao, gắng sức quá mức trước khi lấy máu.
  • Phụ nữ cần cho bác sĩ biết tình trạng mang thai hoặc cho con bú.

2. Tiến hành

  • Xét nghiệm prolactin được thực hiện bằng cách lấy mẫu máu từ tĩnh mạch. Quá trình này tương tự như khi thực hiện lấy máu xét nghiệm thông thường, và không gây ra đau đớn hay khó chịu đối với bệnh nhân.
  • Kết quả xét nghiệm sẽ có sau vài giờ hoặc một ngày làm việc, tùy thuộc vào nơi thực hiện xét nghiệm.

Quá trình xét nghiệm prolactin khá đơn giản và nhanh chóng, không gây đau đớn hay bất kỳ biến chứng nào cho người bệnh.

Chỉ số xét nghiệm prolactin bao nhiêu là bình thường?

Mức độ prolactin bình thường khác nhau ở nam và nữ, và thay đổi theo tuổi tác. Theo đó, các mức độ bình thường của hormone prolactin trong máu như sau: (4)

  • Nam giới: 4 - 15 ng/mL
  • Nữ giới: 4 - 23 ng/mL
  • Phụ nữ mang thai: 10 - 209 ng/mL (có thể cao hơn trong giai đoạn cuối thai kỳ).
  • Trẻ em: dưới 20 ng/mL.
  • Trẻ bị dậy thì sớm: từ 3-15 ng/mL.

Các giá trị này có thể thay đổi tùy theo từng phòng xét nghiệm. Vì vậy, cần tham khảo kết quả của chính phòng xét nghiệm đã thực hiện xét nghiệm.

Chỉ số prolactin bao nhiêu là cao hoặc thấp?

Việc xác định mức độ prolactin cao hoặc thấp cũng cần dựa trên kết quả xét nghiệm và tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân.

1. Mức Prolactin thấp

Prolactin là hormone do tuyến yên tiết ra, do đó nồng độ hormone prolactin thấp dưới ngưỡng bình thường có thể liên quan đến tình trạng bệnh lý suy tuyến yên.

Một nghiên cứu cho thấy mức prolactin dưới 5 ng/mL ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa ở phụ nữ. Hội chứng chuyển hóa là một nhóm các tình trạng bệnh lý, bao gồm huyết áp cao và chất béo trung tính trong máu cao, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và tiểu đường.

Ở nam giới, một số nghiên cứu chỉ ra rằng nồng độ prolactin thấp có liên quan đến tình trạng giảm ham muốn tình dục, giảm chức năng sinh dục ở nam giới.

ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng sinh dục
Nồng độ Prolactin thấp ở nam giới ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng sinh dục

2. Mức độ Prolactin cao

Nếu giá trị của prolactin tăng cao nằm ngoài phạm vi bình thường, điều này không có nghĩa là bệnh nhân có vấn đề về sức khỏe. Tăng prolactin máu có thể do nhiều nguyên nhân. Trong một số trường hợp, prolactin máu tăng cao được coi là bình thường hay còn gọi là tăng prolactin sinh lí. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp tăng prolactin máu là một vấn đề y tế nghiêm trọng.

Các tình trạng sinh lý làm tăng prolactin:

  • Phụ nữ mang thai và cho con bú: Nồng độ prolactin máu tăng dần trong suốt thai kỳ do sự tăng nồng độ estrogen được chế tiết từ bánh rau.
  • Các kích thích núm vú, hoạt động tình dục
  • Các sang chấn tâm lý
  • Hoạt động thể dục, thể thao cường độ cao

Nồng độ prolactin cao có thể gây vô sinh ở phụ nữ. Chu kỳ kinh nguyệt có thể trở nên không đều.

Nếu mức độ rất cao (lên tới 1.000 lần giới hạn trên của mức được coi là bình thường ) thì đây có thể là dấu hiệu bị u tuyến yên - một khối u trong tuyến yên. Khối u này không phải là ung thư và thường được điều trị bằng thuốc. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân chụp MRI để đánh giá tình trạng của người bệnh.

Mặc dù không gây ảnh hưởng đến tính mạng, nhưng bất thường về nồng độ prolactin có thể dẫn tới một số hậu quả như: rối loạn kinh nguyệt, ngừng rụng trứng (mất kinh) ở nữ giới, ngoài ra có thể gây rối loạn cương dương, giảm sản xuất tinh trùng ở nam giới. Nghiêm trọng nhất là có thể gây vô sinh.

Những biến chứng sức khỏe có thể gặp phải

Tăng hoặc giảm prolactin đều có thể dẫn đến các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời như:

  • Rối loạn chức năng tình dục: Giảm libido, rối loạn cương dương, suy giảm sản xuất tinh trùng ở nam giới; vô kinh, vô sinh ở nữ giới.
  • Rối loạn nội tiết: U tuyến yên, suy giảm chức năng tuyến giáp, suy thận mạn tính.
  • Các bệnh lý khác: Thiếu sữa, tiết sữa bất thường, các rối loạn về da, xương…

Do đó, khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào liên quan đến prolactin, người bệnh cần được thăm khám và xét nghiệm kịp thời để có biện pháp can thiệp phù hợp.

Người bệnh cần làm gì?

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng hoặc lo lắng nào về nồng độ prolactin, hãy trao đổi với bác sĩ điều trị. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng và chỉ định xét nghiệm prolactin nếu cần thiết.

Một số lưu ý khi thực hiện xét nghiệm prolactin:

  • Cung cấp đầy đủ thông tin về tình trạng sức khỏe, bao gồm các triệu chứng, tiền sử bệnh, sử dụng thuốc…
  • Tuân thủ các hướng dẫn về chuẩn bị trước khi xét nghiệm.
  • Thường xuyên theo dõi nồng độ prolactin nếu đã được chẩn đoán mắc bệnh liên quan.
  • Không tự ý điều chỉnh liều lượng hoặc ngừng thuốc mà chưa được bác sĩ chỉ định.
  • Tuân thủ các khuyến cáo của bác sĩ về điều trị và theo dõi sức khỏe.

Với sự hỗ trợ kịp thời của bác sĩ, người bệnh có thể kiểm soát tốt tình trạng rối loạn prolactin, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống.

Giới thiệu Trung tâm IVFTA

Trung tâm IVFTA (In Vitro Fertilization and Assisted Reproductive Technology) là một trong những trung tâm hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản. Với đội ngũ bác sĩ, chuyên gia giàu kinh nghiệm cùng trang thiết bị hiện đại, IVF Tâm Anh đã mang lại nhiều cơ hội được làm bố mẹ cho các cặp vợ chồng hiếm muộn.

IVFTA là một trong những trung tâm thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON) hàng đầu tại Đông Nam Á hiện nay với đội ngũ chuyên gia hàng đầu tại Việt Nam và đầu tư xây dựng theo tiêu chuẩn cao cấp và hiện đại.

đội ngũ chuyên gia đầu bác sĩ đầu ngành
Đội ngũ chuyên gia đầu bác sĩ đầu ngành tại IVF Tâm Anh

Với tỷ lệ thành công lên đến gần 65% đối với thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và 30% đối với thụ tinh nhân tạo (IUI), IVFTA tự hào là đơn vị có tỷ lệ thành công cao nhất cả nước nhờ việc thường xuyên cập nhật những tiến bộ của y học hiện đại, làm chủ nhiều kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến nhất, mở ra một tương lai mới cho các cặp vợ chồng hiếm muộn.

Bên cạnh đó hệ thống Phòng LAB hiện đại hàng đầu Đông Nam Á trang bị hệ thống máy móc được nhập khẩu đồng bộ từ các nước tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Đức, Nhật, Đan Mạch… cùng đáp ứng nhiều tiêu chuẩn khắt khe để trở thành phòng LAB duy nhất tại Việt Nam vừa có diện tích lớn (lên đến 192m2), đặc biệt, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản TP.HCM là nơi đầu tiên duy nhất tại Việt Nam đạt tiêu chuẩn phòng sạch ISO 5 có độ vô khuẩn cao nhờ hệ thống clean room kiểm soát không khí riêng biệt.

Mọi thắc mắc về xét nghiệm prolactin và các bệnh lý về chức năng sinh sản hoặc đặt lịch thăm khám với các chuyên gia, bác sĩ IVF đầu ngành, quý khách hàng xin vui lòng liên hệ:

Trên đây là một số thông tin cơ bản về xét nghiệm prolactin. Việc kiểm tra nồng độ prolactin đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe sinh sản của nam giới và nữ giới. Đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay lo lắng nào về chỉ số prolactin của mình.

Link nội dung: http://lichamtot.com/xet-nghiem-prolactin-la-gi-nen-thuc-hien-vao-thoi-diem-nao-a16262.html